SAMOZWAŃCZE KONSULATY JAKO ŚWIADECTWO ODBIORU NOWEGO POGRANICZA

Abstract

Artykuł prezentuje nowatorski zbiór Sa-mozwańcze konsulaty. Rzecz o emocjonal-nym stosunku Niemców i Polaków do tego samego skrawka ziemi (Witnica-Gorzów 2013). Jego koncepcję opracował Zbigniew Czarnuch – mieszkaniec ziemi przyłączo-nej do Polski po drugiej wojnie światowej, historyk regionu, działacz społeczny, zało-życiel Parku Drogowskazów i Kamieni Mi-lowych Cywilizacji w Witnicy. Jest on także jednym z autorów tekstów zamieszczonych w analizowanym tomie. Samozwańcze kon-sulaty można traktować jako przykład jed-nego ze sposobów oglądu miejsc obecnego województwa lubuskiego. W drugiej poło-wie lat czterdziestych XX wieku w efekcie ustaleń konferencji w Jałcie i Poczdamie i wiążących się z nimi wielkimi migracjami całych społeczności powstały na tych te-renach nowe układy kulturowe, tworzące nowe pogranicza. Prezentowana w Samo-zwańczych konsulatach perspektywa opisu przestrzeni styków różnych kultur skłania do rozwinięcia dotychczasowych analiz teoretycznych klasyfi kujących metody inter-pretacji pograniczy. W artykule pojawia siępropozycja tego uzupełnienia, która może być wykorzystana przy badaniu różnych pograniczy. Istotą tego artykułu jest zatem ukazanie koncepcji Zbigniewa Czarnucha i przedstawienie nowych typologii badaw-czego opisu pogranicza. W wypowiedzi wy-korzystano metajęzyk i koncepcję ‘pogra-niczy’, które zaproponowano w monografi i Katarzyny Taborskiej Literatura miejsca. Piśmiennictwo postlandsberskie (Wydaw-nictwo Naukowe AJP, Gorzów Wielkopolski 2017).